Als er 1 ding is binnen de Nederlandse cultuur, waar ik echt de kriebels van krijg, is dit het wel. De extreme plan-cultuur. Nadat ik terug ben gekomen van mijn reis in Azië en Australië, viel het me nog meer op. Alles wordt ruim vooruit gepland, van koffie-dates tot aan housewarmings en bezoekjes aan familie. Nergens anders heb ik dit ooit zo ervaren. In andere Europese landen ook niet. Is het een gebeurtenis van meer dan tien minuten, met minstens 2 personen aanwezig? Dan gaat het hier in de agenda.
Het begint al vroeg. Op de lagere school zelfs al, hoor ik van ouders in mijn omgeving. Kinderen hebben meerdere hobby’s, en naschoolse activiteiten. In het weekend rijden ouders de kinderen op een doorsnee zaterdag van paardrijles, naar zwemles, en dan ook nog een verjaardag in de avond. Alles wordt vastgelegd, ruimte voor spontane afspraakjes met vriendjes en vriendinnetjes is er bijna niet meer. Van jongs af aan wordt dit gedrag dus al ingeprent. Vanaf het moment dat het kan, stippelen we onze weken, maanden en jaren vooruit. Dat gevoel van “druk zijn”, begint daar al.
Er niet aan mee doen roept overigens ook de nodige angsten bij mensen op. “Maar wat ga ik dan doen op vrijdag? Wat nou als iedereen al plannen heeft? Straks verveel ik me nog!!!” (Sidenote: verveling is uiterst gezond voor een mens.) Mocht je besloten hebben om daar niet meer aan mee te willen doen, dan is er uit stappen nog redelijk lastig. Er in meegezogen worden is namelijk zo gebeurd. Want anders zie je die ene vriendin of vriend simpelweg niet.
Ooit zijn we daarnaast gaan leven in de overtuiging dat druk zijn status met zich mee brengt. We hangen succes op, aan hoe druk we zijn. Degene die druk is, zal wel een leuk leven leiden, die heeft het gemaakt! Echter is het fijne gevoel dat je daarbij verwacht, ver te zoeken. Het wordt lastig om te kunnen genieten van het moment, als je constant maar bezig bent met de volgende plek waar je moet zijn. Al helemaal als de plek waar je bent, je eigenlijk geen voldoening geeft.
Waarom ik hierover schrijf? Omdat dit gedrag direct terug te leiden is naar een sluimerend gevoel van onvrede. Niet onbekend bij een groot deel van de Nederlander. We zijn niet ongelukkig, zeker niet. Maar we worden geleefd. Het tot in het extreme inplannen van onze afspraken, zorgt voor een vals gevoel van controle en veiligheid. We ontleren vanaf het moment van de lagere school dus al het vermogen van het maken van bewuste keuzes. Waardoor we pas teruggeroepen worden naar herevaluatie op het moment dat het eigenlijk al niet meer goed gaat en er echt iets moet veranderen. Tot die tijd varen we mee op de stroom van plannen die we onszelf en andere opleggen. Hier ontstaat tevens het gevoel van ‘moeten’, ook bij de leuke dingen. Spontaniteit is ver te zoeken. Of we eigenlijk wel naar die verjaardag willen, staan we ook te weinig bij stil. Want al zou je dat doen, en besluiten niet te gaan, dat wordt je wellicht door de jarige job er op aangesproken en terug in het gareel geroepen. Als extraatje ligt de vriendschap gelijk onder de loep, want “Wil jij dan nog wel vrienden met mij zijn?” (weer die angst). Een eigen wil hebben en doen waar je zin in hebt? Veel te gevaarlijk.
Het bewustzijn mag teruggebracht worden in de keuzes die we maken. Zoals ik in een andere blog al eerder schreef, is het goed om af en toe te vertragen. De tijd te nemen om in te checken bij onszelf en de richting die we uit gaan. Echter kan dit confronterend zijn. Ik zeg altijd: degenen die het drukst zijn, rennen het hardst weg van dingen die ze eigenlijk niet onder ogen willen komen (sorry, not sorry). Zo heeft ook de COVID periode ons laten zien welke dingen we eigenlijk niet onder ogen wilden komen, toen veel vormen van afleiding/druk zijn ineens geen optie meer waren. Deze confrontaties bevatten veelal gevoelens van angst, angst voor het achter moeten laten van het bekende en het aangaan van het onbekende. In deze momenten van een gevoel van crisis, ontstaan echter de mooiste transformaties.
Als dit verhaal iets in je triggert, zie dat dan als een uitnodiging om te gaan onderzoeken waarom. Wat drijft het oordeel dat bij je omhoog komt? Mocht je er voor open staan, kijk dan eens of het lukt om je agenda voor een week of langer leeg te maken, en te gaan voelen wat dat doet. Waar heb je wel of geen zin in, of in wie. Zo kom je een stapje dichter bij jouw meest authentieke zelf en leven. Laten we elkaar hier ook wat vrijer in laten. Probeer het niet persoonlijk te nemen als iemand wat afstand neemt. In plaats daarvan, zou je kunnen bedenken of na gaan bij de persoon in kwestie, waarom zij besluiten dat dit nodig is. Wat hoort te zijn, zal blijven. En waar je afscheid van moet nemen, creëert weer ruimte voor al het andere. We mogen weer gaan voelen. En hoe meer je weer gaat voelen, hoe meer je zal merken dat verandering helemaal niet zo eng hoeft te zijn. Lastig op veel momenten, zeker. Maar de uitkomsten zullen prachtig zijn.